Immunoterapia- potocznie nazywana odczulaniem jest skuteczną metodą leczenia alergii.
Jest to też jedyna przyczynowa metoda leczenia, co znaczy, że stosując ją pozbywamy się alergii a nie jedynie redukujemy objawy.
Leczenie to jest jednak skuteczne tylko wtedy gdy jest odpowiednio dobrane dla danego pacjenta. Nadaje się tylko do leczenia tzw. IgE zależnej alergiispir- a więc podstawą jest prawidłowe rozpoznanie. Alergiczny nieżyt nosa i spojówek, który wiele osób nazywa « katarem siennym » jest najczęstszym schorzeniem w którym ta metoda leczenia stosowana jest z bardzo dobrym efektem. Leczenie to można stosować również w astmie , zwłaszcza w jej początkowym stadium ( ciężkie postacie astmy są przeciwskazaniem) oraz w niektórych postaciach atopowego zapalenia skóry.
Można odczulać na pyłki roślin ( traw, drzew i chwastów) , na roztocze kurzu domowego, bywają dostępne również szczepionki na pleśnie i sierści zwierząt.
Odczulanie na pokarmy wciąż jest na etapie prób klinicznych i w chwili obecnej nie jest jeszcze dopuszczone do powszechnego stosowania.
Jeśli objawy oraz dobrzez zebrany wywiad wskazują na alergię wykonujemy badania dodatkowe aby potwierdzić IgE zależny mechanizm alergii – testy skórne oraz badania krwi. Jeśli w ten sposób udowodnimy alergię np. na konkretne pyłki a nie stwierdzimy p-wskazań, możemy rozpocząć odczulanie. Polega ono na podawaniu specjalnie przygotowanych wyciągów alergenów drogą pozajelitową- zastrzyki podskórne lub podjęzykowo za pomocą kropli lub tabletki podjęzykowej.
Leczenie w zależności od rodzaju uczulenia i wybranej metody odczulania może być okołosezonowe ( 4 m-ce przed sezonem pylenia i 2 m-ce w trakcie pylenia ) lub całoroczne.
Efekt odczulania jest widoczny już w pierwszym roku odczulania , jednak jeśli przerwiemy leczenie na tym etapie efekt nie utrzyma się i alergia powróci. Konieczne jest minimum 3 letnie leczenie a optymalnie trwa ono 5 lat. Po tym czasie zwykle utrzymuje sie długotrwały efekt leczniczy. Czasem po wielu latach jeśli mamy nawrót ( nie zawsze się on zdarza) leczenie można powtarzać.
Obie metody leczenia : podskórna i podjęzykowa są równie skuteczne. Metoda podjęzykowa jest bezpieczniejsza gdyż nie zdarzają się tu ostre reakcje alergiczne po podaniu szczepionki w związku z czym leczenie może być prowadzone w domu. Leczenie podskórne również jest bezpieczne , jednak ponieważ istnieje możliwość reakcji alergicznej ( czasem niestety ciężkiej w postaci wtrząsu) prowadzi się je w poradni pod opieką personelu medycznego ( konieczność półgodzinnej obserwacji po podaniu szczepionki) .
Obie te metody różnią się również ceną. Niektóre szczepionki podskórne sa refundowane całkowicie , niektóre tylko częściowo, szczepionki podjęzykowe nie są refundowane , jednak ze względu na prowadzenie leczenia w domu rzadziej trzeba pojawiać się na wizycie.
Największą skuteczność odczulania stwierdza się w leczeniu alergicznego nieżytu nosa i spojówek. Nie dość , że uwalnia od alergii to również jest leczeniem zmniejszającym ryzyko astmy oraz pojawienia się nowych uczuleń ( co zwykle u alergików sie zdarza)
