Wywiad z dr Jolantą Janik, specjalistą reumatologiem w City Clinic

Kogo dotyczy RZS, czy wiek odgrywa rolę w zachorowalności? Czy jest grupa wiekowa kiedy RZS przydarza się najczęściej? Czy możemy mieć skłonności do RZS? Czy praca lub tryb życia mogą powodować/katalizować RZS?

RZS dotyczy 1% populacji. Zapadalność u kobiet to 2-4 przypadki na 10000 na rok. U mężczyzn odpowiednio 1-2 przypadki na 10 000 na rok. Po 60 roku życia częstość zachorowań dla kobiet i mężczyzn się zrównuje.

Na chorobę zapadają osoby predysponowane genetycznie-częstsze występowanie choroby u osób spokrewnionych. Sama predyspozycja nie oznacza ,że dana osoba będzie chorować. Muszą zaistnieć czynniki sprzyjające. Jednakże ryzyko wystąpienia choroby u takich osób jest 2-5 razy większe.

Jak wygląda leczenie? Ile trwa?

Leczenie RZS

Bardzo ważne jest,żeby choroba została wcześnie zdefiniowana i wcześnie włączone zostało leczenie.Podstawowe leki to tzw leki modyfikujące przebieg choroby.Nie są to leki działające przyczynowo,bo takich nie znamy.Preparaty te spowalniają/hamują proces zapalny-zmniejszają objawy choroby.Należą do nich methotrexat, leflunomid, salazopiryna, chlorchina, kiedyś sole złota.Pierwszym zalecanym lekiem jest Methotrexat. Szybkie włączenie leku daje szansę choremu na zahamowanie postępu choroby,ograniczenie deformacji stawów.

W razie braku skuteczności powyższych leków sięga sie po leki biologiczne.Dostępność do tych leków jest ograniczona,ze względu na ich cenę.

W pierwszych tygodniach leczenia,ze względu na nasilenie objawów bólowych i ogólnoustrojowych ,konieczne jest włączenie leczenia sterydami,które daja szybką poprawę stanu pacjenta.Sterydy ,po ustąpieniu ostrych objawów choroby powinno się odstawić.

W przebiegu choroby często sięga się po NLPZ-niesterydowe leki przeciwzapalne,leki przeciwbólowe zmniejszające objawy choroby.Leki te nie hamują postępu choroby.Stosuje się je jako leki wspomagające w walce z bólem,sztywnością.

Trzeba pamiętać,że zarówno sama choroba,jak i leki stosowane w jej leczeniu mogą dawać liczne powikłania i objawy uboczne.Może pojawić się osteoporoza, niedokrwistość, zaćma, zapalenie śluzówki/owrzodzenie żołądka. Powyższe stany wymagają często interdyscyplinarnej opieki lekarskiej.W miarę trwania choroby pojawiają się deformacje stawowe, które czasami wymagają leczenia operacyjnego, noszenia ortezy, czy w końcu posługiwania się kulami ortopedycznymi, wózkiem inwalidzkim,balkonikiem.

Pacjent reumatologiczny wymaga systematycznej rehabilitacji,w miarę możliwości, codziennego ćwiczenia.

Pacjent z RZS często wymaga wsparcia psychiatry. W miarę trwania choroby pacjenci, ze względu na postęp choroby,często tracą możliwość wykonywania pracy zawodowej.

Czy możemy jakoś się ustrzec przed RZS, stosować jakąś profilaktykę?

Bardzo ważna jest w przebiegu choroby dieta.Zaleca się stosowanie diety śródziemnomorskiej,bogatej w produkty zmniejszające objawy choroby.Ryby zawierające kwasy omega 3 zmniejszają proces zapalny.Owoce i warzywa bogate są w przeciwutleniacze wymiatające wolne rodniki,będące przyczyną choroby.Ostrożnie powinno się stosować rośliny psiankowate zaostrzające przebieg RZS. Zaleca się stosowanie orzechów,pestek z dyni,słonecznika,oleju z oliwek.Wskazane jest ograniczenie ilości spożywanego mięsa .

Produkty bogate w wapń i kolagen zmniejszają ryzyko  wystąpienia osteoporozy,dobrze wpływają na stawy.

Czy RZS jest w pełni wyleczalną chorobą? Czy zdarzają się nawroty?

Całkowite wyleczenie-sytuacja kiedy odstawiamy leki- występuje się rzadko.Raczej mówi się o remisji choroby.W tym stanie pacjent wymaga niewielkich dawek leków,albo na krótko próbuje się je odstawić.

Prowadzenie higienicznego trybu życia z odpowiednią dietą,aktywnością ruchową,unikaniem stresów zmniejsza szansę na zachorowanie.Nie ma gwarancji,że nie rozwinie się RZS pomimo spełnienia powyższych warunków. Czasami wystarcza ostra infekcja wirusowa,żeby rozpoczęła się choroba.Na pewno osoby z obciążeniem genetycznym mają na nią większa szansę.

Dziękuję za rozmowę
Kinga Biernacka

———————————

Zamieszczone teksty stanowią własność intelektualną autorów, tym samym nie mogą być wykorzystywane w całości lub w części bez zgody autorów.