Atopowe zapalenie skóry jest obecnie jedną z najczęstszych zapalnych chorób skóry u dzieci.

Jest to typowa choroba z kręgu tzw. chorób cywilizacyjnych – dotyczy najczęściej dzieci z krajów wysoko rozwiniętych, mieszkańców wielkich miast, z rodzin dobrze sytuowanych. Jest zwykle postrzegana jako choroba typowo alergiczna i przyczyny najczęściej poszukuje się w alergizujących pokarmach. Jednak nie zawsze jest to prawda. Patogeneza tej choroby jest niezwykle złożona, różna u różnych pacjentów i czasem nie mająca nic wspólnego z alergią pokarmową.

Tak więc restrykcyjne diety często stosowane długo zwłaszcza u bardzo małych dzieci jeśli nie mają uzasadnienia mogą być bardzo szkodliwe.
Leczenie atopowego zapalenia skóry zawsze musi być prowadzone wielotorowo.
– Z jednej strony odpowiednia pielęgnacja skóry atopowej (nawet gdy aktualnie nie ma zmian zapalnych) gdyż u podstaw choroby zawsze leżą nieprawidłowości bariery naskórkowej -odpowiednie leczenie zaostrzeń, które często są nadkażeniami bakteryjnymi , grzybiczymi lub wirusowymi wymagającymi odpowiednich leków
– leczenie przeciwzapalne
– unikanie czynników zaostrzających: i tu bywa że czynnikiem zaostrzającym są alergeny zawarte w pokarmach bądź tzw alergeny powietrznopochodne zawarte w kurzu czy alergeny zwierzęce. Trzeba jednak pamiętać, że jest wiele innych czynników zaostrzających np dym papierosowy, który ma potwierdzone badaniami niezwykle podrażniające działanie na skórę atopową (i niestety nie wystarczy jedynie palić poza domem, składniki dymu przynoszone na ubraniach wydychane z powietrzem maja takie samo działanie). Kolejnym czynnikiem którego należy unikać jest przegrzewanie, pot, kontakt z wełną, tkaninami syntetycznymi. Działanie szkodliwe mogą mieć też składniki proszków do prania czy płukania tkanin, barwniki w tkaninach, dodatki do żywności zawarte w pokarmach jak barwniki czy konserwanty.

Niedocenianym a bardzo ważnym czynnikiem zaostrzającym jest szeroko pojęty stres. Jak pewnie zauważyli rodzice dzieci z atopowym zapaleniem skory każda sytuacja konfliktowa powoduje natychmiastowe drapanie co rozpoczyna błędne koło : drapanie- nasilenie wyprysku- jeszcze silniejszy świąd- silniejsze drapanie…..

Oczywiście ustępowanie dziecku we wszystkim byle tylko się nie denerwowało i nie drapało , nie jest żadnym sensownym rozwiązaniem. Wychowanie « bezstresowe » tak naprawdę wcale nie jest bezstresowe gdyż dziecko nie jest przygotowane do podejmowania trudnych dla niego decyzji i stawianie go w sytuacji «  zrobię co chcesz, tylko nie płacz » jest w rezultacie niezwykle frustrujące. Pozbawia dziecko poczucia bezpieczeństwa!

W takich sytuacjach niezbędna okazuje sie pomoc psychologa tak jak zresztą w wielu chorobach przewlekłych szczególnie wtedy gdy wpływają one na funkcjonowanie całej rodziny : dziecko się drapie , jest niespokojne, cała rodzina nie śpi. Poza tym chorobę widać co jest frustrujące dla całej rodziny (komentarze i rady bliższych i dalszych)

Tak więc leczenie należy prowadzić u alergologa, dermatologa oraz korzystać z pomocy psychologa. Przede wszystkim należy się jednak uzbroić w cierpliwość gdyż jest to choroba przewlekła przebiegająca z okresami pogorszeń i ustępowania zmian, ale w większości przypadków ma tendencje do wyciszania się w wieku ok 3 lat.

Dr n. med. Anna Wójtowicz, specjalista pediatra, alergolog

———————————

Zamieszczone teksty stanowią własność intelektualną autorów, tym samym nie mogą być wykorzystywane w całości lub w części bez zgody autorów.